Genetik faktörler, beslenme alışkanlıkları ve zararlı madde kullanımı gibi birçok faktörle ortaya çıkan kanserler, erken evrelerde tespit edildiği zaman başarı oranına sahip. Türkiye’de diğer kanser türlerine nazaran bir tık daha az görülen karaciğer kanseri, karaciğerin kendi hücreleriyle ilgili ortaya çıkan bir kanser türüdür. Farklı türleri olan karaciğer kanserinin belirtilerinin, sebeplerinin ve tedavi seçeneklerinin ele alındığı bu makalede karaciğer kanseri nedir, ne zaman fark edilir, karaciğer kanseri riskini taşıyan kişiler kimlerdir gibi birçok sorunun yanıtını da bulabilecek ve Dr. Meral Sözen’in karaciğer kanseri ile ilgili yaklaşımlarını net olarak görebileceksiniz.
İçindekiler
- Karaciğer Kanseri Nedir?
- Karaciğer Kanseri Belirti ve Semptomları Nelerdir?
- Karaciğer Kanserinin Sebepleri Nelerdir?
- Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
- HBV Veya HCV İle Kronik Enfeksiyon
- Siroz
- Belirli Kalıtsal Karaciğer Hastalıkları
- Alkolik Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığı
- Aflatoksinlere Maruziyet
- Aşırı Alkol Tüketimi
- Karaciğer Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
- Kan Testleri
- Görüntüleme Testleri
- İnceleme İçin Bir Karaciğer Doku Örneği Alınması
- Karaciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?
- Karaciğer Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- Ameliyat
- Lokal Tedaviler
Karaciğer Kanseri Nedir?
Karın boşluğunun sağ üstünde, diyaframın hemen altında ve midenin hemen sağ üst kısmında yer alan karaciğerimiz; safra salgısının üretilmesi, bazı vitaminlerin aktifleştirilmesi ve vücuda zararlı maddelerin zehirsizleştirilerek vücuttan uzaklaştırılmasında görevli organımızdır. Fazla şekeri ve nişastayı depolayan karaciğer, aynı zamanda enfeksiyona karşı bağışıklık sağlanmasında da önemli rol oynamaktadır.
Karaciğer, kendini yenileyen bir organ olmasına rağmen birçok faktör sebebiyle nedbe dokusu giderek artabilir ve karaciğer fonksiyonlarında bozulmalar görülebilir. Hastalığın ilerlemesine bağlı olarak aktif çalışan karaciğer hücresi azaldığı içinde karaciğerde sertleşme yaşanır ve buda kana karşı direncin oluşmasına sebep olur. Kanın geldiği bölgelerde damar içi basıncı arttıran kan, kendine başka yollar aradığında ise karaciğer fonksiyonları giderek bozulur ve karaciğer kanserine zemin hazırlanmış olur. Hepatosellüler karsinoma, İntrahepatik kolanjiyokarsinoma ve hepatoblastoma gibi çeşitli türleri olan karaciğer kanseri, birçok belirti ve semptomlara sahip bir kanserdir.
Karaciğer Kanseri Belirti ve Semptomları Nelerdir?
Karaciğerinin erken aşamalarında az olarak belirti görülse de ilerleyen durumlarda bir takım işaretler meydana gelebilir.
Başta kilo kaybı olmak üzere,
- İştah kaybı
- Bulantı ve kusmalar
- Yorgunluk hali
- Karnın aşırı şiş olması
- Üst karın ağrıları
- Göz akının sararması durumu
- Beyaz yâda kirece benzer dışkılama karaciğer kanserini işaret eden semptomlar arasında sayılabilir.
Karaciğer Kanserinin Sebepleri Nelerdir?
Türkiye’de sıklıkla görülen karaciğer kanseri olgularında kansere yol açan etmenler arasında aflatoksin maruziyeti,daha önce yaşanan kronik enfeksiyonlar sonucunda oluşan karaciğer fonksiyon değişiklikleri olarak gösterilebilir. Örneğin, Hepatit.
Karaciğer hücrelerinin DNA’sında oluşan değişiklikler ve mutasyonlar oluştuğunda karaciğer kanseri ile karşı karşıya kalabiliriz. Hücrelerin kontrol dışı büyümeye başlaması ve birikmesi sonucunda ise tümörleşmesi, karaciğer kanserinin ortaya çıkmasını sağlar.
Karaciğer Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Primer karaciğer kanseri riskini arttıran faktörleri aşağıda bulabilirsiniz.
HBV Veya HCV İle Kronik Enfeksiyon
Hepatit B, C virüsleri ile kronik enfeksiyon durumu karaciğer kanseri riskini arttıracaktır.
Siroz
Karaciğer nedbe dokusunun oluşmasına sebep olan Siroz, karaciğer kanserine zemin hazırlayabilen bir hastalıktır.
Belirli Kalıtsal Karaciğer Hastalıkları
Kalıtsal karaciğer hastalıkları arasında sayılabilen Wilson hastalığı görülebilir. Aynı zamanda, kan şekeri bozukluğu da söz konusu ise yüksek karaciğer kanseri riskiyle hasta karşı karşıya gelebilir.
Alkolik Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığı
Karaciğerde yağ birikmesine ikincil karaciğer hücre harabiyeti gelişir. Bu durumda karaciğer kanserine zemin hazırlayabilir.
Aflatoksinlere Maruziyet
Kötü koşullarla depolanmış mahsullerde görülen küflerin sebep olduğu zehirler, aflotoksinler olarak bilinir. Mısır, yer fıstığı ve bu üründen yapılmış tüm gıdalarda bulunabilen bu zehir, karaciğer kanserine zemin hazırlar.
Aşırı Alkol Tüketimi
Geri dönüşümsüz karaciğer hasarına yol açan alkol tüketimi, ilerde kansere yakalanma ihtimalini oldukça yükseltebilir.
Karaciğer Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Karaciğer kanseri tanısını koymak için bir takım testler ve işlemler doktorunuz tarafından istenir ve incelenir.
Kan Testleri
Karaciğer fonksiyonlarında anormallikleri işaret eden sonuçlar verebilen kan testleri, karaciğer kanserini doğrudan göstermese de doktora yolunda gitmeyen şeyler hakkında bilgi verir.
Görüntüleme Testleri
Ultrason, bilgisayarlı tomografi ( BT), ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi görüntüleme testleri de karaciğer kanserini net olarak ortaya koyabilse de ayrıntılı inceleme için ekstra işlemlere başvurulabilir.
İnceleme İçin Bir Karaciğer Doku Örneği Alınması
Karaciğer kanserinin kesin teşhisini yapmak isteyen doktorunuz, laboratuvar ortamında incelemesi için karaciğer dokunuzdan bir parça alabilir. Karaciğer biyopsisi adı verilen bu parçanın alınması için doktor, cildinizden karaciğerinize bir iğne batırarak dokuyu alır. Kanser hücrelerini inceleyen doktorlar iğneden çıkan dokunuzu mikroskop altında inceler ve net bir sonuca varır.
Karaciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?
Kanserin teşhisinin konulmasından sonra yapılacak ilk adım kanserin evresini belirlemek ve buna göre bir tedavi programı oluşturmaktadır. Evreleme testleri de zaten kanserlerin ne aşamada olduğunu gösteren testler olduğundan dolayı, karaciğer kanseri evreleme testleri de karaciğerinizdeki kanser hakkında net bilgi verecektir. BT, MR ve kemik taramaları sonrasında doktorunuz kanserin net evresini belirler ve tedavi seçeneklerini sizlerle değerlendirmeye alır.
Karaciğer evrelemesi için; A’dan D’ye kadar çeşitli harfler kullanılır ve EVRE IV ve EVRE D en kötü prognoza sahip olunduğunu ifade etmektedir.
Karaciğer Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Karaciğer kanserinin tedavisi; hastalığının yayılmasına, yaşa ve genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterecektir.
Ameliyat
Karaciğer kanserini tedavi etmek amacıyla yapılan cerrahi girişimler, ameliyat olarak adlandırılır. Cerrahi onkoloji alanında uzmanlaşmış doktorların yaptığı kanser ameliyatları, aşağıdaki gibi çeşitlilik gösterebilir.
- Tümörün alınması için yapılan ameliyatlar; karaciğerin küçük bir bölümünü de içerebilir. Ancak, doktorunuz tümörün alınıp alınmaması konusunda sizi detaylı değerlendirecek ve bunun kararını verebilecektir.
- Karaciğer naklinin uygun olduğu durumlarda karaciğerin alınıp sağlıklı karaciğerin nakil edilmesiyle karaciğer kanserinden kurtulmak mümkündür.
Lokal Tedaviler
Karaciğer kanserinde lokal tedavi de sıklıkla kullanılan kanser tedavisidir. Karaciğer hücrelerine ve hücrelerini çevreleyen bölgeye uygulanan tedaviye denilen lokal tedavilerin birçok aşaması vardır.
- Radyofrekans ablasyon olarak ifade edilen bir işlemde elektrik akımı kanser hücrelerini ısıtır ve yok eder. Ultrason veya BT taraması ile karnınızdaki küçük kesilerden iğneyi tümöre doğru ilerleyen onkoloji cerrahı, tüm hepsini elektrik akımı ile ısıtır ve yok etmeye devam eder.
- Kanser hücrelerinin ısıtılması ile yok edilmesi yönteminin haricinde kanser hücrelerini dondurarak kanserle mücadele etmek lokal tedaviye dâhildir. Kriyaoblasyon adı verilen bu yöntemde, kanser hücrelerini yok etmek için aşırı soğuktan faydalanılıyor. Azot içeren kriyoprobu doktorunuz doğrudan karaciğer tümörünün üstüne yerleştirir ve dondurur.
- Bir diğer yöntem ise tümöre alkolün enjekte edilmesidir. Saf alkolün deriden yâda ameliyat esnasında enjekte edilmesine dayanan bu yöntemde, alkol tümörlerin hepsinin ölmesini sağlar.
- Karaciğere kemoterapi ilaçlarının verilmesi anlamına gelen kemoembolizasyon, lokal tedavilerin bir parçasıdır.
- Radyasyon içeren boncukların karaciğere yerleştirilmesi de yine lokal kanser tedavisinde sıkça rastlanılan bir uygulamadır.
Radyasyon Tedavisi & İlaç Tedavisi Ve Palyatif Bakım İle Karaciğer Kanseriyle Mücadele Etmek Mümkün
X ışını tedavisi ve hedefe yönelik ilaçlar karaciğer kanserinin evrelerine göre oldukça işe yarayan bir yöntemdir. Aynı zamanda, palyatif bakımında ağrı ve kanserin sebep olduğu diğer şikayetlerin azaltılması konusunda kanserle mücadele bağlamında büyük rol oynar.
Siz de karaciğer kanseri riski taşıdığınıza inanıyorsanız Dr. Meral Sözen’le birlikte gerekli tetkikleri yapabilir ve sonuca göre tedavinizin şekillendirilmesi hususunda destek alabilirsiniz. Ailede karaciğer kanseri öyküsü varsa ve karaciğer kanserinin belirtileri mevcut ise mutlaka doktor kontrolünüzü aksatmamalı ve şikâyetlerinizin sebebini ve tedavisini ne olursa olsun tespit etmeniz gerekmektedir.
Bunlar da İlginizi Çekebilir
Hepatik ensefalopati, siroz hastalarında sıklıkla rastlanılan kişilik değişkenlikleri…
Devamını OkuSafra kesesi karaciğerin hemen altında karaciğerin lobları arasında yerleşmiş olup ka…
Devamını Oku