Gastroenteroloji
ve İç Hastalıkları Uzmanı

Uzmanlık

Dr. Meral Sözen

Doktor

Doktor Meral Sözen - Karaciğer fonksiyon testi yüksekliğinde yapılması gerekenler nelerdir?

Doktor Meral Sözen - Karaciğer fonksiyon testi yüksekliğinde yapılması gerekenler nelerdir?

Evet. Gastroenteroloji polikliniklerinde sık karşımıza gelen hasta gruplarından biri de karaciğer enzimi yüksekliği olan hastalardır. Bu hastalarda karaciğer enzimi yüksekliğinin nedenleri araştırılırken karaciğer fonksiyon testlerinin kaç kat yüksek olduğu bizim açımızdan çok önemlidir. Ciddi yüksekliklerde hastalar yatırılarak yakın tedaviyle yakın kontrol altında tutunması gerekirken daha az yüksekliklerde yani on kata kadar olan yüksekliklerde ayaktan da kontrol ve tedavi edilebilirler. Peki bu karaciğer fonksiyon testlerinin yüksekliği ne demektir? Iıı özellikle AST ve ADT dediğimiz değerler karaciğer hücresinin içerisinde bulunan ııı bir takım enzimlerdir. Bu enzimlerde o karaciğer hücresinin parçalanması sonucu kana geçerek kan değerlerinde yükseklik olarak değerlendirilirler. Ortalama bu değerler laboratuvardan laboratuvara kısmen değişmekle birlikte ııı kırk internasyonel ünite bölü mililitre olarak değerlendirilmelidir. İki Üç kat olan yüksekliklerde eee eşlik eden ilaç kullanımları, geçirilmiş enfeksiyonlar, değerlendirilerek eee hastalar takibe alınırken daha yüksek durumlarda otoimmin karaciğer testleri, karaciğer yetmezliğini neden olabilecek durumların tespiti ve testleri eee bunun dışında kanama pıhtılaşma zamanının ölçülmesi gibi değerlendirmeler artı ultrasonografik tetkiklerle eee karaciğerin durumunun hasar derecesinin belirlenme Yapılmaktadır. Burada en sık karşımıza çıkan karaciğer enzim yüksekliği nedeni ilaçlardır. Özellikle ilaç kullanımla bazı ilaçların kullanımı sonrasında karaciğerden yıkımın olduğu ilaçların kullanımında karaciğeri enzim yükseklikleri görülmektedir. Bunlar üç katı geçmeyen alımlı yüksekliklerdir. Genel olarak biz kullanılan ilacın ne amaçla kullanıldığına bakarız ve ilaç hayati tehdit edecek düzeyde bir hastalık için Yakın takipli ilaç kullanımına devam ederiz. Burada anti epileptik ilaçlar özellikle karaciğer enzimi yüksekliğine çok sık neden olmaktadır. Antibiyotikler yine bu şikayetlere neden olmaktadır. Bazen ağrı kesicileri yüksek dozda kullanımı şikayetleri karaciğer enzimi yüksekliğine neden olmaktadır. Aynı zamanda intihar amaçlı ağrı kesicilerin yüksek doz alımında da karaciğer enzim yüksekliği sık görülen nedenler arasındadır. Bunun Rutin takipleri sırasında eee tespit edilen karaciğer enzimi yüksekliklerinde viral hepatitler oldukça sık karşımıza çıkmaktadır. Bunlarda da hepatit b ve hepatit c sık gördüğümüz hastalıklar arasındadır. Burada hepatit b de özellikle dönem dönem artan azalan hücre çoğalması ve bu hücre patlaması nedeniyle karaciğer enzimleri dalgalı şekilde seyretmektedir. Burada biz bu dönem Denk gelirsek eğer karaciğer enzimi yüksekliği görürüz. Ve yapılan testlerde hepatit b ya da C varlığının kolay tespit edebiliriz. Burada tedavide ne kadar süredir hastalığa sahip olduğu eee ve eee karaciğer hasar tespitinin yapılması sonrasında tedavi düzenlenmesi yapılmaktadır. Bunun dışında hepatit ağ ülkemizde artık çok daha az görünmekle birlikte aşılama programlarıyla birlikte erişkin çağda hepatit vakalarına rastlama Burada bu hepatitlerde genellikle akut hepatit durumunda olup sarılık idrar rengini de koyulaşma, dışkı renginin açılma hafif halsizlik, iştahsızlık, bulantı, kusma gibi şikayetlerle gidebilir. Bu hastalarda sadece destek tedavi vermek yeterli olacaktır. Evde istirahat, bulaşı önlemek için kişisel hijyen tedbirlerinin alınması şeklinde tedbirler alınmaktadır. Bunun dışında otoimün karaciğer hastalığı dediğimiz birtakım hastalıklarda da halsizlikçi yorgunluk, çabuk yorulmayla ilgili şikayetlerle birlikte bazı hastalarda kaşıntı Eklemlerle ilgili problemler ya da eşlik eden başka otoimmün hastalıklarda sık karşımıza çıkmaktadır. burda karaciğer enzimi yükseklikleri, dalgalı seyir gösterdiği için bazen normale daha yakın, bazen çok yüksek düzeylerde olmakta. Bu hastaların takiplerinde de karaciğer enzimi yüksekliğinde biz rastlıyoruz. Burda neden araştırıldıktan sonrasında nedene yönelik tedaviler yapıyoruz ve bu tedavilerin son Da enzim düzeylerinde düşmeler tespit edilebiliyor. Eee burada en önemli durum ilaç reaksiyonları. İlaç reaksiyonlarına bağlı karaciğer enzimi yüksekliklerinde mutlaka hastalarımıza bunlarla ilgili ayrıntılı bilgi vermek eee ve bu ilacı eee kullanmaması gerektiği, kullanması durumunda çok yakın takip edilmesi gerektiğini söylemek gerekiyor ki çünkü bu problem giderek artmakta, ilaç reaksiyonları oldukça fazla karşımıza çıkmak Eee bunun dışında eee daha masum olarak algılanan ama aslında o kadar da masum olmadığını düşündüğümüz karaciğer yağlanmaları var. Burada karaciğer yağlanmalarında eee enzim yüksekliği genelde karaciğer hasarı başladıktan sonra görülmekte. Ama daha erken dönemde de karşımıza çıkıyor. Eee burada özel bir karaciğer yağlanması tedavisi olmadığı için eee hastalarda yaşam tarzı değişikliklerinin yapılması çok önemli ve elzem. Bu karaciğer yağlanmalarında mutlaka doktor takibinde olmanız gerekiyor. Çünkü eğer bu ııı süreçte doktor takibinde olmazsanız bunları önemsemezseniz her yüz hastadan yirmisi karaciğer sirozuna hatta bunlardan bir kısmı da karaciğer kanserine neden olabiliyor. Bunun için mutlaka bunlarla ilgili tetkik yapılması gerekiyor. Bunun dışında karaciğer enzim yüksekliğiyle gelen hastaların bir kısmında sadece karaciğerde karaciğerden kaynaklanmayan enzimlerin de yüksekliği karaciğer enzim yüksekliği olarak karşımıza çıkabiliyor. Biz bu hastalarda otoimmün hemolitik anemiler dediğimiz kan hücrelerinin parçalanmasıyla giden durumlar, kas yıkımıyla giden durumlar ya da kalp yetmezliği gibi kan damarlarında, basınç artışıyla giden durumlarda da biz karaciğer enzim yüksekliklerine rastlayabiliyoruz. Bu yönden de gözümüzü açık tutmamız ve eee uyanık olmamız çok önemli. Eee sizde de bir karaciğer enzimi yüksekliği varsa mutlaka bunun altta yatan nedenini bulup buna yönelik tedavi önlemlerinizi almalısınız. Bunun için bir gastroniter başvurmanız, başvurduğunuzda da mutlaka kullandığınız tüm ilaçlar, kullandığınız bitkisel tedaviler, bitkisel çaylar, özel diyet formülleri, gibi durumlar varsa bunları doktorunuza açık yüreklilikle bildirmeniz çok önemli. Çünkü toplumda son dönemde bir diyet çılgınlığı Ve bu diyet çılgınlığında kullanılan bir takım ilaçlar, ciddi karaciğer, böbrek yetmezliğiyle seyredebiliyor. Bunun için de mutlaka kullandığınız ilacın formülünü doktorunuza gösterin ki size erken dönemde kolay rahatsızlığınızın problemlerinizin tespiti yapılsın ve tedaviniz de bu yönde hazırlansın. İyi günler diliyorum.

Hemen ARA!
Yol Tarifi